De Burgerlijke Stand van 29 april.

Carl VON DRAIS (1785, overleden 10.12.1851, Duitsland)
De vraag of er ooit wielersport zou hebben bestaan als deze man niet had geleefd, is even relevant als onzinnig. Carl Ludwig Friedrich Christian Freiherr Von Drais was (waarschijnlijk) de eerste die van de toen bekende loopfiets (twee wielen met daartussen een zitbalk) een echt rijwiel maakte. Door het voorwiel van een as en pedalen te voorzien, hoefde de berijder niet langer loopbewegingen te maken, maar ging hij door te trappen veel sneller vooruit. Bovendien werd de onbestuurbare loopfiets door een verticale as, tussen voorwiel en stuur, wendbaar en de berijder kon met het vehikel bochten nemen. Het werd het begin van een revolutionaire ontwikkeling die nog steeds voortduurt en vooral door de wielersport is geïnitieerd. Dus Von Drais heeft onze sport mogelijk gemaakt. Als deze edelman ... 
... echter niet had bestaan, zou dat ongetwijfeld ook zijn gebeurd, net als de elektriciteit ook zonder Edison wel werkelijkheid zou zijn geworden.
Rijk is Von Drais niet van zijn uitvinding geworden, want toen hij stierf bedroeg zijn geldelijk bezit niet meer dan enkele tientallen Marken. Dat kwam omdat het patent op zijn vinding slechts in eigen land werd erkend en dus overal in het buitenland naar zijn voorbeeld fietsen werden gemaakt en het basisprincipe van Von Drais werd verbeterd. Zo werd de directe aandrijving van de as van het voorwiel later vervangen door het kettingmechanisme. Dat iedereen met zijn idee op de loop kon gaan had de ridder overigens geheel aan zichzelf te danken door met zijn vinding de hele wereld af te reizen en iedereen op een idee te brengen. Toen hij geen cent meer aan zijn vinding kon verdienen, heeft hij nog een aantal jaren op de fiets als kermisattractie opgetreden tot hij daar te oud voor werd. In eigen land werd hij tijdens zijn leven en tot ver na zijn dood hogelijk gewaardeerd en hij kreeg in Baden de eretitel Professor der Mechanik en in Pruisen van de koning een vorstelijk bedrag in goudmarken. In zijn geboortestad Karlsruhe werd een monument voor hem opgericht en in Mannheim werd aan de gevel van het pand waar hij zijn eerste Draisine construeerde een gedenkplaat aangebracht. Ook in Nederland wordt aan zijn bestaan herinnerd omdat er in Almere een fietspad naar hem is vernoemd. Ik betwijfel echter of de huidige generatie wielrenners überhaupt weet wie de man was die voor het eerst op een fiets met trappers reed. 
De andere op 29 april geborenen zijn:
AARTS, Sylvester  (1952, Nederland)
AUNE, Karin (1975, Zweden)
DEPOORTER, Richard (1915, overleden 16.06.1948, België)
DE VOCHT, Wim  (1982, België)
GOENGA, Erwin (1983, Nederland)
GOLAS, Michal (1984, Polen)
JAKOBS, Gert  (1964, Nederland)
LESUEUR, Raoul  (1912, overleden 19.08.1981, Frankrijk)
O’LOUGHLIN, David (1978, Ierland)
OTHMAN, Muhamad (1991, Maleisië)
CIZGIN, Pelin (1986, Oostenrijk)
SURAY, Gil (1984, België)
VENS, Quincy (1986, België)

3 reacties
Door Fred van Slogteren, 28 april 2012 22:00

Drais

Een plaquette aan zijn woonhuis in Mannheim? Dat is nieuw voor mij, Fred. Heb je daar een foto van? Er is wel een monument op de Karlsplatz in Mannheim (Rheinau) met een plaquette.

Ook was Drais niet degene die trappers monteerde aan het voorwiel. Volgens mij was dat Michaux.

Geplaatst door Jac, 29 april 2012 13:01:24

bronzen plaquette

Beste Jac, Ik heb deze info uit het blad Wielersport van 4 april 1985. Daarin staat dat er in 1905 in Mannheim aan het huis waar hij waarschijnlijk zijn fiets construeerde een bronzen plaquette werd aangebracht. Ik heb daar geen foto van. Volgens dat artikel staat er sinds 1891 in Karsruhe een monument. Groet! Fred

Geplaatst door Fred, 29 april 2012 14:48:48

Fiets

Nog niet zo lang geleden heb ik gehoord dat ook het woord fiets en het werkwoord fietsen een Duitse oorsprong hebben. In een taalprogramma op de radio, als ik me goed herinner, werd verteld dat één van de eerste benamingen voor een fiets in het Duits “Vize-Pferd“ was oftewel letterlijk vertaald vice-paard, of meer vrij vertaald tweede paard, reservepaard, alternatief-paard, enz. Het “Vize-Pferd“ zou later verkort zijn tot “Vize“. In het Nederlands zou op die manier via de naburige dialecten het Duitse woord “Vize“ aan de basis hebben gestaan van onze woorden voor fiets en fietsen.

Geplaatst door Ad van der Linden, 29 april 2012 16:51:28
Onderwerp
Tekst
Je naam
Email
Web