Kanegems …

“Tijdens de afgelopen Tour de France heb ik met verbazing en genoegen naar de gebroeders Schleck zitten kijken. Niet alleen op de fiets, maar vooral na afloop van de etappes. Hoe de heren de pers te woord stonden. Eerst de landgenoten uit Luxemburg in het Letzeburgs, hun moedertaal, waarna ze vlotjes – al naar gelang de vraag - overschakelden op perfect Duits, Frans of Engels. Het zou me niks verbaasd hebben als ze ook nog Italiaans en Spaans hadden gesproken. Ook Johnny Hoogerland stond de buitenlandse pers in keurig Engels te woord en datzelfde geldt voor de meeste renners van deze tijd die in beeld geïnterviewd worden. Die mannen spreken hun talen en dat is wel eens anders geweest. Zo herinner ik mij een voorval dat plaatsvond bij de wereldkampioenschappen wielrennen van 1979 in Valkenburg. Zoals gebruikelijk bij WK’s waren er een aantal officiële bijeenkomsten en aangezien Valkenburg al twee keer eerder het decor was geweest van de wereldkampioenschappen op de weg, werden herinneringen aan die jaren opgehaald. En met wie kon je dat beter doen dan met Briek Schotte, die in 1948 in Valkenburg ...

... wereldkampioen was geworden. Briek was dan ook gevraagd daar ten overstaan van officials, bobo’s en genodigden wat over te vertellen. Voorafgaand daaraan had ik bij de ontvangst het genoegen even met de legendarische Flandrien te kunnen praten. Nou is het woord ‘genoegen’ hier overdreven, want ik heb geen woord verstaan van wat de tweevoudige wereldkampioen me stond te vertellen. Het was een soort Kanegems, een dialect afgeleid van het Tielts, wat weer een dialect is afgeleid van het Gents, een van de circa tweehonderd dialecten in Vlaanderen. Om niet onbeleefd te lijken, probeerde ik op de juiste momenten te knikken en te lachen als ik meende dat dit gepast was. Ik vreesde het ergste voor zijn toespraak, maar hoorde even later dat Ton Vissers, de vroegere ploegleider van Willem II-Gazelle en bekend als taalvirtuoos, het wel even voor de goegemeente in begrijpelijk Nederlands zou vertalen. Tijdens de speech van Briek zag ik de mensen in zijn gehoor elkaar vragend aankijken met zo’n blik van: waar heeft die man het over? Gelukkig maakte hij het niet te lang en toen hij was uitgesproken nam Ton het woord. Die stak een spannend en humoristisch verhaal af, waarin hij vertelde hoe den IJzeren Briek ze er destijds in Valkenburg allemaal had afgereden inclusief de grootsten van die tijd, het duo Coppi en Bartali. Toen hij klaar was vroeg ik me af waarom hij Briek wel had verstaan en alle anderen niet? Later op de avond was er gelegenheid het 'm te vragen. In zijn gebruikelijke blauwe blazer, een glas in de hand, zijn onafscheidelijke pijp in de mond begon Ton breed te lachen toen hij mijn vraag hoorde. “Welnee man, ik heb er ook geen woord van verstaan. Ik heb me alleen proberen voor te stellen wat hij zou gaan zeggen.” Toen we waren uitgelachen hebben we er nog maar één genomen. Op Briek uiteraard!”

Cees Schouten